Data publikacji:
Czas czytania:
Autor:
Przewlekła choroba nerek (PChN) może przez lata rozwijać się bezobjawowo, a jej skutki bywają poważne. Wpływa nie tylko na układ moczowy, ale też na ogólne funkcjonowanie organizmu. Jak ją rozpoznać oraz jak wygląda leczenie i profilaktyka?
Przewlekła choroba nerek (PChN) to długotrwałe i postępujące uszkodzenie funkcji nerek, które utrzymuje się przez co najmniej 3 miesiące. Oznacza to, że nerki nie są w stanie prawidłowo filtrować krwi, usuwać toksyn z organizmu ani utrzymywać równowagi wodno-elektrolitowej. Z czasem może dojść do pogorszenia pracy całego układu moczowego i innych narządów.
Choroba przebiega często bezobjawowo we wczesnych etapach, dlatego wielu pacjentów dowiaduje się o niej, dopiero gdy dojdzie do znacznego pogorszenia funkcji nerek. PChN zwiększa ryzyko chorób serca, udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego i może prowadzić do całkowitej niewydolności nerek wymagającej dializoterapii lub przeszczepu.
Przewlekła choroba nerek najczęściej nie pojawia się nagle – rozwija się powoli w wyniku innych schorzeń lub długotrwałych obciążeń dla nerek. W wielu przypadkach choroba przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie i leczenie czynników ryzyka. Do najczęstszych przyczyn PChN należą:
Nerki mają dużą zdolność kompensacyjną, co oznacza, że funkcjonują stosunkowo dobrze, nawet jeśli częściowo są uszkodzone. Dopiero przy bardziej zaawansowanym upośledzeniu ich pracy zaczynają pojawiać się dolegliwości, które nie zawsze są jednoznacznie kojarzone z nerkami. Najczęstsze objawy przewlekłej choroby nerek to:
Jakie są stopnie PChN? Przewlekła choroba nerek dzieli się na 5 stadiów w zależności od stopnia filtracji kłębuszkowej (eGFR):
Wczesne wykrycie choroby daje szansę na spowolnienie jej postępu i uniknięcie poważnych powikłań.
Wczesna diagnostyka przewlekłej choroby nerek jest bardzo ważna, ponieważ pozwala wykryć uszkodzenia jeszcze zanim pojawią się objawy. W przypadku podejrzenia PChN ważna jest ocena czynności nerek, ich struktury oraz oznak uszkodzenia w badaniach laboratoryjnych i obrazowych.
Pierwszym krokiem może być lekarz rodzinny lub internista, który zleci podstawowe badania. Jeśli wyniki wskazują na nieprawidłowości, pacjent powinien zostać skierowany do nefrologa – specjalisty zajmującego się diagnostyką i leczeniem chorób nerek. W przypadku współistniejących chorób (np. cukrzycy, nadciśnienia) pomocna może być również konsultacja u endokrynologa lub kardiologa.
Podstawowe badania w kierunku PChN obejmują:
W zależności od wyników lekarz może zalecić dodatkowe badania specjalistyczne, takie jak biopsja nerek czy testy immunologiczne.
Leczenie PChN ma na celu spowolnienie postępu choroby, łagodzenie objawów i zapobieganie powikłaniom, takim jak nadciśnienie, niedokrwistość czy niewydolność serca. Terapia zawsze powinna być dostosowana do stopnia zaawansowania choroby i przyczyny jej rozwoju.
Leki stosowane w leczeniu PChN zależą od współistniejących schorzeń i powikłań. Najczęściej stosuje się:
Pacjenci z PChN powinni przestrzegać diety, ustalanej indywidualnie z dietetykiem lub nefrologiem. Najważniejsze zalecenia to:
W stadium 5. PChN, gdy nerki przestają spełniać swoje funkcje, konieczne jest leczenie nerkozastępcze:
Wybór metody zależy od ogólnego stanu zdrowia, wieku i preferencji pacjenta. Wczesna kwalifikacja do leczenia nerkozastępczego zwiększa szanse na skuteczną terapię.
Dla osób z przewlekłą chorobą nerek, zwłaszcza w połączeniu z nadciśnieniem tętniczym, badania kliniczne nad PChN są alternatywą dla standardowych metod leczenia. Udział w takim programie to dostęp do nowoczesnych terapii, które nie są jeszcze dostępne komercyjnie, a jednocześnie szansa na poprawę jakości życia i spowolnienie postępu choroby. Do programu badań klinicznych mogą zgłosić się pacjenci, którzy spełniają wymagania (wiek 18+, zdiagnozowane nadciśnienie tętnicze i przewlekła choroba nerek).
Pacjenci zakwalifikowani do badania objęci są bezpłatną opieką specjalistyczną, diagnostyką i monitorowaniem zdrowia na każdym etapie terapii. To rozwiązanie szczególnie ważne dla osób, u których dotychczasowe leczenie nie przynosi oczekiwanych efektów. Uczestnictwo w badaniu to także wkład w rozwój przyszłych terapii – bezpiecznych, skutecznych i lepiej dopasowanych do indywidualnych potrzeb pacjentów. Jak zapisać się do programu? Należy wypełnić formularz i poczekać na kontakt.
Nieleczona przewlekła choroba nerek prowadzi do poważnych powikłań, takich jak:
Tak, w wielu przypadkach rozwój PChN można opóźnić lub nawet zapobiec jej wystąpieniu. Ważna jest: kontrola ciśnienia krwi, leczenie cukrzycy, unikanie nadmiaru leków obciążających nerki (np. NLPZ), zdrowa dieta, aktywność fizyczna i regularne badania profilaktyczne.
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące przewlekłej choroby nerek.
Nie, PChN nie jest chorobą całkowicie uleczalną. Jest to proces postępujący, ale odpowiednio wcześnie wykryty i leczony może być skutecznie kontrolowany. W wielu przypadkach udaje się spowolnić rozwój choroby i uniknąć jej powikłań.
Czas przeżycia z PChN zależy od jej stadium, wieku pacjenta, chorób współistniejących i wdrożonego leczenia. Przy wczesnym rozpoznaniu i dobrej kontroli czynników ryzyka, wiele osób żyje z chorobą przez długie lata, zachowując dobrą jakość życia.
PChN to poważna, przewlekła choroba, która przez długi czas może nie dawać objawów. Wczesna diagnostyka, leczenie chorób towarzyszących i zmiana stylu życia są najważniejsze w spowolnieniu jej postępu. Nowoczesne terapie, w tym badania kliniczne, dają pacjentom szansę na lepsze kontrolowanie choroby i poprawę jakości życia. Regularne badania i opieka nefrologiczna są podstawą skutecznej profilaktyki i leczenia.
Źródła:
Udostępnij artykuł:
